Faillissementengolf: Hoe België een kentering teweeg kan brengen

In 2024 gingen 11.067 Belgische bedrijven failliet: dat is een stijging van 8,0% ten opzichte van 2023 (10.243 faillissementen) en het hoogste resultaat sinds 2013 (11.740). Daarbij gingen maar liefst 32.566 banen verloren, 18,3% meer dan in 2023 (27.517). Dat alarmerende beeld wordt versterkt door de stijgende hoeveelheid gerechtelijke bedrijfsliquidaties en aanvragen bij de Kamer voor de ondernemingen in moeilijkheden. Opvallend: steeds meer grote bedrijven uit de maakindustrie, de handel, de bouw- en de vastgoedsector zitten in zwaar weer.

Aantal faillissementen in België

2014 tot 2024

No Data Found

Oorzaken financiële druk

De oorzaken van de faillissementengolf zijn complex die verder reiken dan alleen de bekende sociale en fiscale lasten. Het probleem is systemisch en het resultaat van opeenvolgende crises. Bedrijven kregen de afgelopen decennia te maken met de kredietcrisis van 2008, de overheidsschuldencrisis van 2012-2013, de negatieve impact van de terreuraanslagen in 2015-2016, langdurige sluitingen tijdens de coronapandemie in 2020-2021 en de stijgende loonkosten en energieprijzen na de inval van Rusland in Oekraïne in 2022-2023. Tel daar in sommige steden zoals Brussel ook nog een verlammende mobiliteitsproblematiek bij, en er ontstaat een perfecte storm voor een stijgend aantal faillissementen.

Veel ondernemingen hebben hun financiële reserves in deze turbulente tijden uitgeput. Banken waren de voorbije jaren relatief soepel met kredietverlening, maar nu blijkt dat veel bedrijven onvoldoende financiële draagkracht, noch de groeimogelijkheden hebben om hun schuldenlast te dragen. Bovendien genoten grote en middelgrote bedrijven tijdens de coronapandemie niet dezelfde steun die beschikbaar was voor zelfstandigen en micro-ondernemingen (o.a. de overbruggingskredieten). Daarom verrast het niet dat juist die middelgrote en grote ondernemingen momenteel in financiële problemen verkeren.

Ook de tijdelijke opschorting van faillissementen tijdens de coronacrisis heeft een impact: bedrijven werden in die periode beschermd, maar sinds die maatregel is opgeheven, stijgt het aantal faillissementen fors. Om de sociale en economische gevolgen van plotselinge faillissementen te beperken, is het essentieel om vroegtijdig in te grijpen en bedrijven tijdig te heroriënteren naar winstgevende activiteiten.

Daarnaast moet ook worden opgemerkt dat de mogelijkheid om faillissementen uit te spreken tijdens de coronacrisis in 2020 en 2021 gedurende enkele maanden on hold werd geplaatst. De bedrijfswereld bevond zich in die periode dus min of meer onder een beschermende stolp. Het is niet onlogisch dat wanneer die stolp verwijderd wordt, het aantal faillissementen scherp toeneemt. Gelet op de verregaande sociale en financiële gevolgen van een ‘hard’ faillissement, is het echter aangewezen om dat te vermijden waar mogelijk en in te zetten op een tijdige stopzetting van structureel onrendabele activiteiten en een heroriëntering naar activiteiten die wel winstgevend zijn.

Hoe kan België faillissementen voorkomen?

Om de faillissementsgolf te keren, zijn enkele strategische maatregelen nodig:

Sterkere focus op preventie binnen het insolventierecht
In plaats van faillissementen als eindpunt te beschouwen, moeten alternatieven zoals gerechtelijke reorganisaties en preventieve interventies vanuit de Kamer voor ondernemingen in moeilijkheden meer aandacht krijgen.

Betere financiële monitoring en rapportage
Banken moeten de financiële gezondheid van bedrijven nauwkeuriger opvolgen. Ondernemingsrechtbanken en publieke instellingen kunnen hierin een ondersteunende rol spelen door bedrijven tijdig te wijzen op risico’s en hen bij te staan bij saneringen.

Overheidssteun voor kredietverstrekkers
De overheid kan kredietverstrekkers van grote productiebedrijven en commercieel vastgoed meer zekerheid bieden, bijvoorbeeld door overheidsgaranties op specifieke kredietlijnen. Dit kan bedrijven de ademruimte geven om financieel te herstellen.

De stijgende faillissementscijfers tonen aan dat de Belgische economie nog steeds de gevolgen draagt van opeenvolgende crises en kostenstijgingen. Door in te zetten op vroegtijdige interventies, betere begeleiding bij financiële rapportage en gerichte steunmaatregelen, kunnen heel wat faillissementen vermeden worden. Het is nu aan de verschillende betrokken stakeholders, zoals beleidsmakers, banken, bedrijven en ondernemingsrechtbanken om samen te werken aan een structurele oplossing.

Bronnen: VBO FEB, STATBEL

Hulp of advies nodig bij een faillissement? Schakel CRDT in. Mail naar info@crdt.eu of bel naar +31 88 505 4700.

Creditmanagement voor de mode, sport, schoenen, textiel, home & living

Offerte aanvragen

Vul hieronder je gegevens in en wij nemen zo snel mogelijk contact met je op.

    U wilt informatie over:

    Incasso






    Ja, ik ga akkoord met het privacy-statement.(Je kunt hier het privacy-statement inzien)

    BEL ME TERUG

    Vul je gegevens in en wij bellen je zo spoedig mogelijk terug.

      Ja, ik ga akkoord met het privacy-statement.(Je kunt hier het privacy-statement inzien)